Begin juli 2019 heeft de Raad van de EU, in het kader van het Europees semester, aanbevelingen tot België gericht voor de periode 2019-2020. België moet volgens de Raad de navolgende acties ondernemen:
“1. Ervoor zorgen dat het nominale groeipercentage van de netto primaire overheidsuitgaven in 2020 niet hoger ligt dan 1,6 %, hetgeen neerkomt op een jaarlijkse structurele aanpassing van 0,6 % van het bbp. Eventuele meevallers gebruiken om de overheidsschuldquote sneller te verminderen. De hervormingen voortzetten om de budgettaire houdbaarheid van de stelsels voor langdurige zorg en pensioenen te waarborgen, onder meer door de mogelijkheden voor vervroegde uittreding uit de arbeidsmarkt te beperken. De samenstelling en efficiëntie van de publieke uitgaven verbeteren, met name door middel van uitgaventoetsingen, en de coördinatie van het begrotingsbeleid door alle overheidsniveaus verbeteren om ruimte te creëren voor openbare investeringen.
2. De hindernissen om te werken wegnemen en de doeltreffendheid van een actief arbeidsmarktbeleid versterken, met name voor laagopgeleiden, oudere werknemers en mensen met een migrantenachtergrond. De prestaties en de inclusiviteit van de onderwijs- en opleidingssystemen verbeteren en de vaardighedenmismatches aanpakken.
3. Het investeringsgerelateerde economische beleid toespitsen op duurzaam vervoer, met inbegrip van verbetering van de spoorweginfrastructuur, decarbonisatie en energietransitie en onderzoek en innovatie, met name op het gebied van digitalisering, rekening houdend met regionale verschillen. De groeiende mobiliteitsuitdagingen aanpakken door de prikkels te versterken en belemmeringen weg te nemen om vraag naar en aanbod van collectief vervoer en vervoer met lage emissies te vergroten.
4. De regelgevende en administratieve druk verminderen om ondernemerschap te stimuleren en de belemmeringen voor concurrentie in de dienstensector, met name telecommunicatie-, detailhandels- en professionele diensten, op te heffen.”
Deze aanbevelingen zijn er gekomen nadat de Commissie haar voorstellen van aanbevelingen in mei 2019 presenteerde op basis van een gedetailleerde analyse van de nationale hervormingsplannen en de stabiliteitsprogramma’s van de lidstaten. Ze werden besproken en desgevallend gewijzigd in diverse comités en formaties van de Raad vooraleer ze in juni 2019 ter goedkeuring aan de Europese Raad werden voorgelegd.
Het Europees semester beoogt een betere coördinatie van het economisch en begrotingsbeleid van de lidstaten. In 2019 was deze procedure aan zijn negende editie toe. Tijdens zijn voorjaarsvergadering heeft de Europese Raad de prioriteiten vastgelegd en heeft hij, zoals sinds 2014, onderstreept dat het noodzakelijk is voorrang te geven aan de inspanningen om de groei te ondersteunen en dat tegelijk moet worden gezorgd voor een op groei gerichte begrotingssanering. Deze prioriteiten werden in aanmerking genomen in de nationale hervormingsprogramma’s van de lidstaten en in hun stabiliteits- of convergentieprogramma’s die jaarlijks in april worden gepresenteerd.
De Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) en de Nationale Arbeidsraad (NAR) goten in maart hun bijdragen aan het Nationaal Hervormingsprogramma 2019 in een advies.
Sedert 2013 krijgt het Europees semester ook een formeel verlengstuk tijdens de tweede helft van het jaar voor de lidstaten die tot de eurozone behoren (“Two pack”-verordeningen). Deze laatste versterken nog het toezicht op en de transparantie van de begroting in vergelijking met het Stabiliteits- en groeipact en met de vier verordeningen die zijn opgenomen in het wetgevend pakket dat in 2011 werd goedgekeurd (“Six pack”). Beide verordeningen van het Two Pack voeren o.m. een gemeenschappelijk budgettair schema in. Elke lidstaat moet jaarlijks tegen uiterlijk 15 oktober zijn ontwerp van begrotingsplan voor het volgende jaar indienen waarin de maatregelen zijn opgenomen die de regering eventueel heeft genomen om de aanbevelingen die tijdens het Europees semester werden geformuleerd ten uitvoer te leggen. De Commissie zal tijdens het volgende Europees semester (2020) evalueren op welke manier België die aanbevelingen heeft uitgevoerd. Het is evenwel belangrijk te onderstrepen dat het hier gaat om aanbevelingen en waarschuwingen van de Europese Commissie die door de Raad werden goedgekeurd en aan de regering werden gepresenteerd, waarbij deze laatste samen met het parlement de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen in eigen handen houdt.