Dit rapport is opgesteld in het kader van artikel 5 van de herziene wet van 26 juli 1996, waarin de uitvoering van een analyse over de naleving van de sociale vrede door de Centrale Raad voor het Bedrijfsleden (CRB) werd vastgelegd. De lden van de CRB zijn in deze oefening verder gegaan en het rapport dat unaniem werd goedgekeurd, is bijgevolg uitgegroeid tot een referentiewerk over de rol die de paritaire overlegorganen in België hebben in het bewaren van de sociale vrede.
De analyse berust op het historische samenwerkingsakkoord tussen de vertegenwoordigers van de werkgevers en de werknemers na de Tweede Wereldoorlog (‘projet d’accord de solidarité sociale’ uit 1944). Om sociale onrust in de naoorlogse periode te voorkomen en om economische voorspoed te realiseren, werd op meerdere niveaus (internationaal, nationaal, sectoraal en in de onderneming) in een structurele samenwerking tussen de sociale partners voorzien. Het gedachtegoed uit dit sociaal pact vormt de basis van het huidige Belgische sociaaloverlegsysteem. Ook vandaag worden de Belgische economie en samenleving met belangrijke uitdagingen geconfronteerd. Een goed functionerend sociaaloverlegsysteem is bijgevolg belangrijk om de nodige veranderingen in de Belgische economie en samenleving te faciliteren zonder dat blokkerende conflicten ontstaan, waarbij de constructieve dialoog tussen de sociale partners tijdelijk onderbroken is.
Voor een geslaagde sociale dialoog vragen de leden van CRB aan de overheden dat de sociale partners in de overlegorganen tijdig worden geconsulteerd en dat hun de tijd en de kans wordt gegeven om echt te onderhandelen en een consensus te bereiken. Ook wensen de leden van de CRB dat systematisch met de resultaten van de unanieme adviezen rekening wordt gehouden. Voor een goede werking van de paritaire overlegorganen, is het wederzijds vertrouwen tussen de sociale partners belangrijk. De leden van de CRB geven bijgevolg aan dat een aantal principes en engagementen door de sociale partners binnen de overlegorganen dienen te worden nageleefd.